Dwory, dworki, rody szlacheckie. Niesamowite historię które w większości są przypuszczeniami. W tym artykule zabierzemy was do pałacu i kilku dworków. Pokażemy wam gdzie warto pojechać, niestety tylko jeden dworek okazał się prawdziwą perełką. 

Dworek Paraszyno 

Dworek szlachecki, który zbudowany został w drugiej połowie XVIII wieku. We wsi która nie raz zmieniła właściciela. 

Dwór w Paraszynie, należy do grupy dworków szlachty pomorskiej. Na uwagę zasługuje doskonałe wkomponowanie dworku w krajobraz doliny Łeby. 

Obiekt otoczony zielenią, przed wejściem widzimy fontannę, która swoje lata świetności ma już za sobą. 

Podobno dwór w niedalekiej przeszłości pełnił funkcję pensjonatu. Na dzień dzisiejszy jest to teren prywatny, brama obwiązana łańcuchem i masa kamer. Jedyne co pozostało to nacieszyć oko zewnętrzną architekturą. 

Wyczytaliśmy, że w dworku w Paraszynie kręcono horror produkcji Netfilixa "Starzy ludzie". My zabieramy się za oglądanie, a was zapraszamy do kolejnego dworu. 

Lokalizacja: Dwór Paraszyno, Paraszyno 5, 84-218 Paraszyno

Pałac Gardkowice

Gardkowice przez wiele stuleci były podzielone na kilka mniejszych części. Majątek był w posiadaniu kilku właścicieli jednocześnie m.in. von Mach, von Balge, von Krockow, von Chmielewski.

W 1831 roku pan von Zastrow przejął dobra i stworzył jeden majątek. W 1859 roku syn ówczesnego właściciela Łętowa, Wilhelm Th. von Koss zakupił gospodarstwo za 75 tysięcy talarów (wartość jednego talara odpowiada 6 złotym). Do 1945 roku pozostało ono własnością tej rodziny.

Ostatnim niemieckim właścicielem był Hans-Joachim von Koss . W dniu wkroczenia Rosjan do wsi, w pałacu znajdował się Hans-Joachim von Koss, żona Lieselotte z domu Rodeckker von Rotteck oraz ich trzy córki  Sabine, Felicitas oraz Roswitha. Cała rodzina odebrała sobie życia, zażywając truciznę. Prawdopodobnie bali się przemocy ze strony żołnierzy radzieckich. Owinięte w dywan zwłoki rodziny Rosjanie pochowali w parku.

Na miejscu przypadkowo odkrytej mogiły von Kossów obecny właściciel posiadłości postawił pomnik upamiętniający rodzinę. Rosjanie doszczętnie splądrowali pałac i rozkradli mienie.

Po II wojnie światowej majątek przejęło Państwowe Gospodarstwo Rolne, które wykorzystało budynek na mieszkania dla pracowników oraz magazyn do ziemniaków! Cały czas trwała dewastacja i rozkradanie majątku przez okolicznych mieszkańców. 

W 1980 roku cały majątek odkupił hrabia Jakub Smólski, który stara się wyremontować pałac i przywrócić mu dawną świetność. 

Na dzień dzisiejszy mamy możliwość obejrzeć posiadłość zza płotu. Wydaję nam się, że dworek jest zamieszkały. Wskazywały na to tabliczki "teren prywatny", domofon, kamery i wymienione drzwi. Liczymy, że będziemy mieć kiedyś możliwość zobaczenia jego wnętrza. Tym czasem zapraszamy do kolejnej historii - dworu w Łętowie.

Źródło: https://www.polskiezabytki.pl/m/obiekt/4766/Gardkowice/ 

Lokalizacja: Pałac Gardkowice, Gardkowice 4, 84-210 Gardkowice

Dwór Łętowo

Łętowo to niewielka dawna wieś dworska, której początki sięgają XVI wieku, położona między osadą Gardkowice a wsią Słajkowo w województwie pomorskim. Obecny wygląd pochodzi z początku XX wieku; jest to prosty budynek na planie prostokąta z rozbudowaną mansardą i dobudówkami bocznymi. Przed wejściem znajduje się mała weranda z drewnianą boazerią.

Po 1945 roku Łętowo było majątkiem państwowym (PGR - Państwowe gospodarstwo rolne). Do lat 2000-tych dwór był budynkiem mieszkalnym z trzema mieszkaniami czynszowymi. W 2019 r. był niezamieszkany i wymagał remontu. Oprócz budynków gospodarczych, które częściowo służą jako magazyny, na terenie posiadłości zachował się budynek dawnej gorzelni.

W latach 70-tych przeprowadzono mały remont, jednak nie wiele on zmienił. Po upadku PGR majątek przejęła Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa. Ogłoszono przetarg, dzięki któremu 1 sierpnia 1995 roku, dobra na zasadzie dzierżawy, z możliwością wykupu, przeszły do spółki AGRO-FUTURE.

W styczniu 1998 roku nowym dzierżawcą został Pan Krzysztof Osuch, który jednocześnie gospodarzył na 1200 ha ziemi w Łętowie, Gardkowicach i Żelaźnie. Uprawiał pszenicę oraz rzepak.

Pan Osuch miał zamiar zrobić plan remontu dworu, a po zatwierdzeniu go przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków rozpocząć planowany remont. Jednak do dziś do remontu nie doszło. 

Źródła: https://www.realportico.pl/photoportico/gutshaus-letowo-(pommern) 

https://dipp.info.pl/baza-dipp/pomorskie/powiat-wejherowski/gmina-choczewo/dwor-letowo

Lokalizacja: Pałac, Łętowo 18, 84-210 Łętowo (ok. 6 min samochodem od Pałacu w Gardkowicach)

Dwór Góra

Pierwsza wzmianka o wsi Góra pojawiła się w 1236 roku w dokumencie księcia Świętopełka. Około 1700 roku powstał tu folwark w którym uprawiano żyto i jęczmień, hodowano konie, woły, krowy, wieprze i owce. Istniejący do dziś budynek dworski wybudowany został w XIX wieku. 

Polskim dzierżawcą majątku w Górze, liczącego ok. 500 hektarów, został przybyły z Zamojszczyzny Ignacy Żylicz herbu Lubicz. Był on absolwentem Kopenhaskiej Królewskiej Akademii Rolniczo – Weterynaryjnej.

W Górze zajął się hodowlą rasowych koni oraz krów. Hodował również własną odmianę żyta specjalnie dostosowaną do warunków pogodowych na Pomorzu. Żylicze byli aktywnymi członkami lokalnej społeczności, zaangażowali się też w nauczanie języka polskiego zarówno wśród dzieci, jak i wśród dorosłych mieszkańców wsi. Po wybuchu II wojny rodzina wyjechała na Lubelszczyznę, ale mieszkańcy Góry do dziś o nich pamiętają, o czym świadczy nadanie w 2013 roku jednej z ulic we wsi nazwy „Aleja Rodziny Żyliczów” (To właśnie ta ulica prowadzi do dworku).

Po zakończeniu wojny w dawnym folwarku powstał PGR, zbudowano tuczarnię i chlewnię współpracującą z zakładami mięsnymi z Gdyni. W dworku powstały mieszkania dla pracowników.

W 1989 roku dawny PGR przejęła spółka akcyjna z Gdańska, która nie dbała ani o dwór, ani o jego otoczenie. Lokatorzy jeszcze przez jakiś czas mieszkali w popadającym w ruinę dworze, jednak z czasem opuścili to miejsce.

W 2014 i 2015 roku nieruchomość była bezskutecznie wystawiana na licytację. Dwór chciała też odzyskać gmina, nie udało się to jednak ze względu na wysokość zadłużenia tej nieruchomości.

Lokalizacja: Dworek w Górze, Szkolna 02, 84-252 Góra

Szerokiej drogi! 

Sprawdź nas:

Strona www stworzona w kreatorze WebWave.